Dedicated Server, tek bir kullanıcı ya da bir şirket için özel olarak ayrılan, paylaşımsız internet sunucusudur. Dedicated Server’ın kullanım hakları tek bir kişide ya da bir şirkette bulunmaktadır. Paylaşımlı sunuculardan en büyük farkı da bu noktada ortaya çıkmaktadır. Tam bir Türkçe karşılığı olmasa da Dedicated Server dilimizde “Paylaşımsız/Fiziksel Sunucu” olarak da geçmektedir.
Paylaşımlı ve Dedicated (Paylaşımsız) Sunucuların farkları nelerdir?
Hosting ve veri merkezi firmaları müşterilerine farklı sunucu çözümleri sunmaktadırlar. Paylaşımlı ve Dedicated Sunucular da bu hizmetler arasında yer alır.
Paylaşımlı Sunucular
Paylaşımlı sunucular tek bir kişi ya da şirket için kullanılmamaktadır. Sunucunun kapasitesine göre bu sunucularda birden fazla şirketin verileri barındırılabilir. Örneğin web sitesi barındırmak için kullanılan bir sunucuyu ele aldığımızda, tek bir paylaşımlı sunucu üzerinde onlarca web sitesi barındırılabilir. Paylaşımlı sunucularda işlemci, RAM ve disk alanı ortak olarak kullanılmaktadır.
Dedicated (Paylaşımsız) Sunucular
Paylaşımsız, yani Dedicated Sunucular ise tek bir kişiye ya da firmaya özel olarak ayrılmışlardır. Bu sunucularda başka bir şirketin ya da şahsın verileri barındırılmaz. Sunucunun disk alanı, RAM ve işlemcisi sadece tek bir kişiye ya da firmaya ayrılmış bulunmaktadır.
Site trafik hacmi yüksek olan, site üzerinde çok fazla veri ve görsel bulunduran, verilerinin paylaşımlı sunucularda yer almasını istemeyen ya da iş kapasitesi ve hacmi yüksek olan firmalar için daha idealdir; çünkü kendilerine ayrı bir sunucuları olduğu için bu sunucunun gereksinimleri diledikleri gibi değiştirebilirler ve sunucuyu tamamen kendileri için kullanabilirler. Aynı zamanda daha yüksek performans alabilirler.
Paylaşımlı ve Dedicated Sunucuların farklarını daha canlı bir örnekle anlatmak gerekirse, Paylaşımlı Sunucu’yu bir apartmana benzetebiliriz. Apartman sakinlerinin kendilerine ait bir alanları vardır ve bu alanları diledikleri gibi kullanabilirler. Ancak bu alanlar bir apartman içinde bulunur. Kişiler apartmanı ortak olarak kullanmaktadırlar ve apartmanın özelliklerinden ortak olarak paylaşmaktadırlar. Dedicated Sunucular ise müstakil ev gibidir. Bu ev sadece tek bir kişiye aittir ve başkası bu alanı kullanamaz.
Dedicated Server ne işe yarar?
Dedicated Sunucu sahibi olduğunuzda, sunucunun tüm saklama alanı size ait olmuş olur. Böylelikle saklama ve barındıma alanı konusunda sıkıntı yaşamazsınız. Seçtiğiniz sunucunun barındırma alanı tamamen sizin olur. Paylaşımsız sunucunuzun saklama alanını, kendi belirlediğiniz şekilde kullanabilirsiniz.
Site trafiğinin yüksek olması durumunda paylaşımlı sunucular, site sahiplerine belli bir trafik alanı sunabilmektedirler. Bu yüzden de sitede yavaşlamalar ya da sitenin kısa süreli çalışmama durumları ortaya çıkabilir. Dedicated Server’lar yüksek trafiği olan siteler için daha uygundur; çünkü kapasiteleri daha yüksektir ve sadece tek bir firma tarafından kullanıldığı için, sunucunun performansı düşmez.
Paylaşımsız sunucular daha kararlı ve stabil çalıştığı için performans olarak da daha iyi bir çözüm sunmaktadır.
Veri güvenliği konusundan bakıldığında da Dedicated Sunucular firmalar için daha güvenli bir çözüm sunmaktadır. Yönetim işlemlerinizi internet servis sağlayıcınızın yapmasını istemiyorsanız, sunucunun kullanıcı adı ve şifre gibi bilgileri sizden başka kimsede bulunmaz. Böylelikle dışarıdan erişimler engellenerek, sisteminiz daha güvenilir bir hale gelmiş olur.
Dedicated Sunucuların dezavantajları ise, sunucu firmanıza adanmış olacağı için, sunucu yönetimi hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. Sunucu yönetimi ile ihtiyacınız olan yazılımları, uygulamaları ve programları kendiniz kurmanız ve sunucunuzu yönetmeniz gerekir. Ancak dilerseniz sunucunuzun yönetimini internet servis sağlayıcınıza da bırakabilirsiniz. Fakat çalıştığınız firma, sağladığı bu yönetim hizmeti için sizden ek bir ücret talep edebilir.
Bir diğer dezavantaj ise, işlemci, bant genişliği, RAM ve saklama alanı olarak daha kapsamlı çözümler sunması nedeniyle bu sunucuların maliyetleri paylaşımlı sunuculara kıyasla biraz daha fazladır.
Dedicated Sunucu türleri nelerdir?
Temel Dedicated Sunucular
İnternet site trafiği belli limitleri aşan ve paylaşımlı sunucuların karşılayamadığı seviyelere gelen firmaların tercih edebileceği temel özelliklere sahip sunuculardır. Bu sunucular bant genişliği, RAM, işlemci ve saklama alanı olarak, paylaşımlı sunuculara kıyasla daha kapsamlı bir çözüm sunar.
Yüksek Performanslı Dedicated Sunucular
Temel Dedicated Sunucuların performansının yetersiz kaldığı durumlarda, işlemci, saklama alanı, RAM ve bant genişliği konusunda daha yüksek performanslar sunan sunuculardır. Çok yüksek hacimli site trafiği bulunan, sunucusunda çok fazla veri barındıran firmalar için önerilen çözümlerdir.
Bant Genişliği odaklı Dedicated Sunucular
Özellikle canlı yayın yapan ve kendi sunucusunda videolar barındıran firmalar tarafından tercih edilen sunucu türüdür. Bu tür iş modellerinde sunucu konfigürasyonlarının yüksek olması tek başına yetmemektedir; aynı zamanda bant genişliğinin de yüksek olması gerekir. Video ve canlı yayın akışlarının kesintisiz yapılabilmesi için bant genişliği yüksek olan sunucular tercih edilir ve Bant Genişliği odaklı Dedicated Sunucular da bu özelliği sunmaktadır.
Uygulama odaklı Dedicated Sunucular
Uygulamalar için kullanılan sunuculardır. Bu sunucularda her tür yasal uygulama barındırılabilir ve çalıştırılabilir. Uygulamanın ihtiyacı olan sunucu konfigürasyonları seçilerek bu sunucular, uygulamaları çalıştırmak ve barındırmak için kullanılabilir.
Veri tabanı odaklı Dedicated Sunucular
MySQL ya da MSSQL gibi veri tabanları üzerinde çalışma yapanlar için özel olarak konfigüre edilen sunuculardır. Veri tabanları üzerinde çalışmak yüksek performanslı sistemler gerektirir ve normal ya da paylaşımlı sunucular bu performansları karşılayamayabilir. Bu durumda da veri tabanlarını çalıştıracak Paylaşımsız Sunucular ideal bir çözümdür.