Türkçe Karakter Sorunu | UTF-8 BOM (Byte Order Mark) Nedir?

Aslında çok ciddi sorunlara yol açan UTF-8 BOM (Byte Order Mark) nedense birçok kişi tarafından bilinmiyor. Fakat o kadar ciddi bir durum ki sitenizin tüm karakterlerinizin bozulmasına veya sitenin tamamen çökmesine (görüntülenmemesine) neden olabiliyor. Aslında bu konuya daha önce En Yaygın WordPress Hatası başlıklı makalemde değinmiştim ama burada biraz daha geniş ve anlaşılır bir şekilde açıklamak istiyorum.

BOM UTF-8 ile birlikte ortaya çıkmış olup dosyanın UTF-8 olduğunu gösteren bir işarettir. Bir dosyanın yapısını yazı düzenleyicinizde UTF-8’e çevirirseniz bu işaret kendiliğinden dosyanın en başına eklenir. Peki nasıl bir şeydir bu BOM işareti derseniz şudur: 

Sebep Olduğu Problemler

Öncelikle başlık (header) meselesi sorunudur. Tarayıcıda ilk görüntülenmesi gerekenler başlıklardır. Fakat bu kod sayfanın en başına eklendikleri için başlıklardan önce görüntülenirler ki bu durumda bir hata mesajıyla karşılarsınız.
“Warning: Cannot modify header information – headers already sent by …”

Diğer bir sorun internet explorer’da kodu görmeseniz bile bir satırlık bir alan işgal eder ve siteniz üstten bir satır aşağıya iner. Dilediğiniz kadar css ile sıfırlamaya çalışsanızda yukarıdaki boşluğu bunu başaramazsınız çünkü orada BOM vardır.


Sayfanızda Türkçe karakterlerin tamamen bozuk görünmesine neden olabilir.

Çözüm

Çözüm oldukça basit. Dosyanızı UTF-8’e çevirirken yazı düzenleyicinizde BOM olmadan UTF-8 seçeneğini seçmelisiniz. Malesef bunu yapmak için direk kodları silemiyoruz çünkü yazı düzenleyiciler bu karakterleri görmüyor. Biz dosyanın dil yapısını değiştirerek bu işaretten kurtulacağız. En çok kullanılan iki düzenleyici olan Notepad2 ve Notepad++ yazılımlarında resimle nasıl bu işaretten kurtulabileceğinizi gösterelim.


Notepad++ (Benim Tercihim)
Notepad++ programında Format altında BOM olmadan UTF-8 (UTF-8 without BOM)’u seçerek sorunu giderebilirsiniz.



Not 1: Mevcut bir dosya ANSI formatında ve Türkçe karakter içeriyorsa onu dönüştürmek için Dönüştür (UTF-8 Without BOM) seçeneğini seçerseniz karakterleriniz bozulmadan BOM’suz UTF-8 formatında kodlamaya geçebilirsiniz.


Not 2: Türkçe karakterli dosyayı dönüştürmenin uzun yolu ise şu şekildedir. Önce Ctrl+A ile tüm yazıyı seçip Kes’in. Ardından dosyanın formatını resimlerdeki gibi değiştiri. Sonra kestiklerinizi tekrar yapıştırın ve dosyanızı kaydedin.


Notepad2
Notepad2 programında File->Encoding altında sadece UTF-8 olan seçeneği seçerek sorunu çözebilirsiniz.



Not 1:Bu makaleyi denen şimdi yazdığımı merak ediyorsanız söyleyeyim. XHTML standartları nedeniyle W3’ün HTML Validator sayfasına işim düşmüştü. Orada şöyle bir mesajla karşılaştım.

The Unicode Byte-Order Mark (BOM) in UTF-8 encoded files is known to cause problems for some text editors and older browsers. You may want to consider avoiding its use until it is better supported.

Yani diyor ki BOM’lu dosyaların bazı düzenleyicilerde ve tarayıcılarda problem çıkardığı bilinmektedir. Bu nedenle BOM daha iyi desteklenene kadar bu işareti kullanmaktan kaçınsanız iyi olur.

Not 2: BOM, özellikle tema Türkçe’leştirmelerinde dikkat edilmesi gereken bir husus.

tabi her scripti bu yok geçende örneğini gördük dosyayı düzenledikten sonra site bozuluyor demişlerdi sende tam anlatımını yapmış oldun